Her işletme, işlerini tutkuyla seven ve güler yüzlü çalışanlarının olmasını ister. Zamanla işle ilgili kronik stres, tükenmişliğe yol açabilir. Tükenmişlik 21. yüzyılın en büyük mesleki tehlikesi olarak tanımlanmıştır. Tükenmişlik ve depresyon semptomları birbirine benzer olduğu için karıştırılmaktadır. Tükenmişlik iş hayatınızdaki problemlerle ilgilidir, iş hayatınız dışında kendinizi bu kadar stresli hissetmediğiniz anlar da vardır. Depresyon ise iş hayatınız ile ilgili ya da iş hayatınızdan bağımsız olabilir, hayatınızın tüm alanlarında kendinizi mutsuz hissetmenizdir.
İş hayatınızdaki problemler; zihninizi ve vücudunuzu sürekli bir stres durumuna bıraktığı için, duygusal, fiziksel ve zihinsel olarak kendinizi yıpranmış hissedersiniz. Çalışırken asık suratlı olursunuz ya da daha sık hata yapmaya başlarsınız. Daha sonra bu problemler iş dışında özel hayatınıza da yayılmaya başlar. Depresyona, sevdiklerinizden kopmanıza sebep olup; hatta ve hatta alkol veya başka maddeler kullanarak stresinizi azaltmaya çalışmanıza neden olabilmektedir.
Tükenmişlik oranının en yüksek olduğu mesleklere örnek vereceksek, bu meslekler sürekli yardım etmeyi içeren ve kendi iş hayatında kontrolü az olan mesleklerdir. Örneğin; doktor, hemşire, sosyal hizmet uzmanı, öğretmen, okul müdürü, avukat ve polis memurlarında yüksek oranlarda tükenmişlik bulunur.
Peki tükenmişlik sendromu ile mücadele etmek mümkün müdür?
1. İlk adım, tükenmişlik yaşayıp yaşamadığınızı bulmaktır. Bunu kendinize bazı sorular sorarak cevaplayabilirsiniz. İşten dolayı uyuma problemleri yaşar mısınız? Her gün işe gitmeme gibi bir isteğiniz var mı? Evde olsanız bile işle ilgili endişeleriniz var mı? İş arkadaşlarınızdan kendinizi uzaklaşmış hissediyor musunuz?
2. Daha fazla uyumaya çalışın. Çok az uyumak tükenmişliğe neden olmaktadır.
3. Düzenli olarak kardiyovasküler egzersiz yapın. Yüzme, koşu, yürüyüş, doğa sporu, dans ve bisiklet gibi sporların tükenmişlik semptomlarını 4 hafta kadar kısa bir sürede azalttığı yapılan çalışmalarla gösterilmiştir.
4. Yoga yapmak öğretmenlere, hemşirelere ve tıp öğrencilerine tükenmişliğin önlenmesi konusunda yardımcı olmaktadır.
5. Günde 10 dakika kadar farkındalık meditasyonu yapın. Düşüncelerinizi yargılamadan gözlemleyin. Okyanustaki dalgalar veya gökyüzündeki bulutlar gibi düşüncelerinizin gidip gelmesine izin verin.
6. Nefes alıştırması yapın. Meditasyon bazen korkutucu veya zorlayıcı gelebilir. Birçok insan meditasyonun karanlık bir odada oturmak olduğunu düşünür. Meditasyonun basit bir şekli olan nefes egzersizini deneyin. İçinizden 4’e kadar sayarak nefes alın ve tekrar aynı şekilde 4’e kadar sayarak nefes verin. Her nefeste sakinleştiğinizi düşünün.
7. Kendinize izin verin. Doğru hissettiğiniz şeyler günden güne değişebilir. Size neyin iyi geldiğini bulun ve bunu yapmak için kendinize müsaade verin.
8. Güvendiğiniz insanlarla stresiniz hakkında konuşun.
İş hayatınızdaki problemleri boş vermemeli ve bazı belirtilere dikkat etmelisiniz. Başlayan şikayetlerinizin ne kadar süreceğini analiz etmelisiniz ve bu duruma adapte olamayacağınıza inanıyorsanız tükenene kadar beklemeyin. Tükenmeden önce yardım almayı veya kendiniz aşmayı deneyebilirsiniz. Eğer bir şeyler düzelmezse, tükenmişlik semptomlarını bir uzmanının yardımıyla aşabilirsiniz.